Η ξεχασμένη σφαγή των Παλαιστίνιων στη Σάμπρα και Σατίλα

Ένα αίσθημα αδικίας πλανάται πάνω από τους προσφυγικούς καταυλισμούς της Σάμπρα και Σατίλα στη Βηρυτό, εκεί όπου πριν 30 χρόνια σφαγιάστηκαν από τους φαλαγγίτες συμμάχους του Ισραήλ 1.700 Παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Ο γνωστός βρετανός δημοσιογράφος της Independent, Ρόμπερτ Φίσκ επισκέφτηκε το σημείο της τραγικής σφαγής για την οποία κανείς δεν τιμωρήθηκε. Επιμέλεια: Γρηγόρης Καυκιάς

Στις 15-17 Σεπτεμβρίου 1982, λιβανικές φασιστικές παραστρατιωτικές οργανώσεις υπό το απαθές βλέμμα των ισραηλινών σφάγιασαν περισσότερους 1.700 παλαιστινίους κατοίκους των δύο αυτών προσφυγικών καταυλισμών στη Βηρυτό.

Η συντριπτική πλειοψηφία των δολοφονηθέντων ήταν γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι. Πρόκειται για μια σφαγή που Ισραηλινός συγγραφέας τότε την παρομοίασε με αυτή των Γιουγκοσλάβων από τους υποστηρικτές των Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μνήμη είναι μάλλον το μόνο πράγμα που ‘’δικαιώνει’’ αυτή την αποτρόπαιη πράξη για την οποία κανείς ποτέ δεν βρέθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης και δεν καταδικάστηκε. Σήμερα θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει κάποιος αυτές τις δύο παραγκουπόλεις ως μνημεία για τους εγκληματίες που απέφυγαν την τιμωρία.
Ο Χάλεντ Αμπου Νουρ ήταν ένας έφηβος που ήθελε να μπει στην πολιτοφυλακή όταν εγκατέλειψε το στρατόπεδο για τα βουνά, προτού οι Φαλαγγίτες σύμμαχοι του Ισραήλ εισβάλλουν στην Σάμπρα και τη Σατίλα. Του άφησε αυτό ένα συναίσθημα ενοχής που δεν έμεινε εκεί να πολεμήσει τους δολοφόνους και βιαστές;
«Αυτό που νιώθουμε όλοι σήμερα είναι η κατάθλιψη», αναφέρει ο ίδιος και συνεχίζει «Απαιτήσαμε δικαιοσύνη, διεθνείς δίκες, αλλά τίποτα δεν έγινε. Ούτε ένας δεν κατηγορήθηκε ως υπεύθυνος. Ούτε ένας δεν βρέθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης…. Εάν είχαν γίνει δίκες για αυτό που συνέβη εδώ 30 χρόνια πριν, οι δολοφονίες στη Γάζα δεν θα είχαν γίνει».
Είναι θλιβερό πως κανείς Άραβας ηγέτης, πρόεδρος ή πρωθυπουργός χώρας, από όλους αυτούς που συγκεντρώθηκαν στο Μανχάταν το 2001 για να θρηνήσουν τους νεκρούς των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν επισκέφτηκε ποτέ τους μαζικούς τάφους των νεκρών στην Σάμπρα και τη Σατίλα.
Είναι μάλλον ειρωνεία πως η μόνη χώρα που διεξήγαγε μια επίσημη-πλην ατελή- έρευνα για τη σφαγή στους δυο καταυλισμούς ήταν το Ισραήλ. Ο ισραηλινός στρατός έστειλε τους δολοφόνους στα στρατόπεδα οι οποίοι παρακολουθούσαν –χωρίς να κάνουν τίποτα- τη θηριωδία.
Σύμφωνα με αντιστράτηγο του Ισραήλ, ονόματι Άβι Γκραμπόβσκι η Επιτροπή Κάχαν κατέστησε προσωπικά υπεύθυνο τον Υπουργό Άμυνας Άριελ Σαρόν επειδή έστειλε τους αδίστακτους αντί-Παλαιστίνιους Φαλαγγίτες στα στρατόπεδα για να «καθαρίσουμε τους τρομοκράτες». Ο Σαρόν όμως ποτέ δεν λογοδότησε για την πράξη του.
Αυτοί που βρέθηκαν στα στρατόπεδα την τρίτη και τελευταία μέρα της σφαγής -18 Σεπτεμβρίου του 1982- θυμούνται τον γέρο με τις πυτζάμες να στέκεται με τη πλάτη του στο κεντρικό δρόμο και το μπαστούνι του δίπλα και τις δύο γυναίκες με ένα μωρό πυροβολημένους δίπλα σε ένα νεκρό άλογο. Πολλές γυναίκες βιάστηκαν πριν σκοτωθούν από τους εισβολείς, ενώ οι στρατοί από μύγες και η μυρωδιά της αποσύνθεσης είναι μερικά ακόμα από πράγματα που θυμάται κανείς από εκείνη τη μέρα.
Ο Άμπου Μάχερ, 65 ετών, θυμάται «Μία γειτόνισσα άρχισε να ουρλιάζει και βλέποντας έξω είδα να την πυροβολούν ενώ η κόρη της άρχισε να τρέχει ενώ οι δολοφόνοι την κυνηγούσαν φωνάζοντας ‘’Σκοτώστε τη, σκοτώστε τη, μη την αφήσετε να φύγει’’. Φώναξε σε μένα αλλά δεν μπορούσα να κάνω τίποτα. Tελικά ξέφυγε».